هَلیم یا حلیم؟!؟

كثريت قريب به اتفاق مردم بر اين تصورند كه غذاي مطبوع صبح هاي زمستان يعني همان “هليم” ، از نظر نوشتاري، “حليم” است. حال آنكه هليم با ح غلط است و شيوه درست نوشتاري هليم، با همان ه يا به قول معروف ه دو چشم است

درباور بسياري از مردم، نام نوشتاري اين غذاي خوشمزه و پرطرفدار حليم بوده و هست كه البته زياد هم بي ربط و بي معنا نيست. چرا كه در قديم تهيه اين غذا به زمان بسيار زياد و زحمتي چه بسا طاقت فرسا نياز داشت. چون آن روزها نه از ديگ هاي مرغوب و مناسب كنوني خبري بود و نه از دستگاه هاي صاف كننده هليم و هليم پزها مجبور بودند كه با امكانات كم و به خرج دادن صبر و بردباري و تلاش طولاني مدت، به پختن و آماده كردن هليم، با كيفيت خوب و مرغوب بپردازند. به همين خاطر شايد به دليل اينكه در جهت آماده شدن هليم صبر زياد و زحمت فراواني به كار برده مي شد و لغت حليم هم از ريشه حلم و بردباري است گمان مي رفته كه نام اين غذا هم از ريشه اين كلمه باشد و اين موضوع باعث شد تا كم كم حليم به جاي هليم در اذهان مردم جاي گيرد

مراجعه به فرهنگ لغت هاي موجود، اطلاعات زير را به عنوان اطلاعاتي علمي و مستند در اختيار ما قرار مي دهد

فرهنگ دهخدا

حليم: بردبار

حليم: (اسم خاص) نامي از نام هاي خداي تعالي

هليم: چسبنده از هر چيزي

هليم: به فارسي عبارت از مرق و گوشت و گندم مهراء پخته است و در افعال مانند هريسه، خوراكي است كه از بلغور و گوشت پزند و در ضمن پختن پيوسته بهم زنند تا لعاب گيرد و سپس بر آن روغن و گونه اي از ادويه معطر – بيشتر دارچين- ريزند

فرهنگ معين

حليم: بردبار

هليم: چسبنده از هر چيزي، لاصق عبارت از گوشت گندم مهراي پخته است، هريسه

هليم: غذايي لذيذ كه از گندم پوست كنده و گوشت مي پزند

فرهنگ عميد

هليم: چسبنده، هر چيز چسبنده

حليم: بردبار، شكيبا، در فارسي آشي را گويند كه با گندم وگوشت پخته له شده درست مي كنند

فرهنگ بزرگ سخن

حليم: غذايي كه از گندم، گوشت له شده، روغن و ادويه تهيه مي شود

هليم: هريسه

خلاصه كلام اينكه، کم كم بايد سعي كنيم ما هم آن را هليم بنويسيم و هر جا هم كه ديديم اشتباه نوشته شده و زورمان مي رسد، حرف اول آن را از ح به ه تغيير دهيم

البته تا چند وقت، اعراب آن را هم بگذاريم كه مردم هليم داغ را با هليم داغ (گاز سبك شيميايي) اشتباه نگيرند

ماندانا حميدي❇
❇روزنامه همشهری