حكمت 321
قاطعيت رهبرى در مشورت _سياسى، اجتماعى

وَ قَالَ [عليه السلام] لِعَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْعَبَّاسِ وَ قَدْ أَشَارَ إِلَيْهِ فِى شَيْ‏ءٍ لَمْ يُوَافِقْ رَأْيَهُ لَكَ أَنْ تُشِيرَ عَلَيَّ وَ أَرَى فَإِنْ عَصَيْتُكَ فَأَطِعْنِى .

و اميرالمومنين علي [عليه السلام] ، فرمود: _عبدالله بن عباس در مسئله اى نظر داد كه امام آن را قبول نداشت و فرمود بر تو است كه رأى خود را به من بگويى، و من باى پيرامون آن بينديشم ، آنگاه اگر خلاقى نظر تو فرمان دادم بايد اطاعت كني! _46
►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄

حكمت 322
ضرورت تقويت روحية مردم پس از جنگ _سياسى، اجتماعى

وَ رُوِيَ أَنَّهُ [عليه السلام] لَمَّا وَرَدَ الْكُوفَةَ قَادِماً مِنْ صِفِّينَ مَرَّ بِالشِّبَامِيِّينَ فَسَمِعَ بُكَاءَ النِّسَاءِ عَلَى قَتْلَى صِفِّينَ وَ خَرَجَ إِلَيْهِ حَرْبُ بْنُ شُرَحْبِيلَ الشِّبَامِيِّ وَ كَانَ مِنْ وُجُوهِ قَوْمِهِ فَقَالَ [عليه السلام] لَهُ أَ تَغْلِبُكُمْ نِسَاؤُكُمْ عَلَى مَا أَسْمَعُ أَ لَا تَنْهَوْنَهُنَّ عَنْ هَذَا الرَّنِينِ وَ أَقْبَلَ حَرْبٌ يَمْشِى مَعَهُ وَ هُوَ [عليه السلام] رَاكِبٌ فَقَالَ [عليه السلام] ارْجِعْ فَإِنَّ مَشْيَ مِثْلِكَ مَعَ مِثْلِى فِتْنَةٌ لِلْوَالِى وَ مَذَلَّةٌ لِلْمُؤْمِنِ .

و اميرالمومنين علي [عليه السلام] ، فرمود: _وقتى امام از جنگ صفين باز مى گشت، به محله شباميان _47 رسيد، او از گريه زنان بر كشتگان جنگ را شنيد، ناگاه حرب بن شُرحبيل شبامى، بزرگ قبيلة شباميان خدمت امام رسيد به او فرمود
آيا آن گونه كه مى شنوم ، زنان شما بر شما چيره شده اند؟ چرا آنان را از گريه و زارى باز نمى داريد؟ _حرب پياده و امام سوار بر اسب مى رفتند ، به او فرمود باز گرد، كه پياده رفتن رييس قبيله اى چون تو پشت سر من ، موجب انحراف زمامدار و زبون مؤمن است.



►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄

حكمت 323
علل انحراف خوارج _سياسى، اعتقادى

وَ قَالَ [عليه السلام] وَ قَدْ مَرَّ بِقَتْلَى الْخَوَارِجِ يَوْمَ النَّهْرَوَانِ بُؤْساً لَكُمْ لَقَدْ ضَرَّكُمْ مَنْ غَرَّكُمْ فَقِيلَ لَهُ مَنْ غَرَّهُمْ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ فَقَالَ الشَّيْطَانُ الْمُضِلُّ وَ الْأَنْفُسُ الْأَمَّارَةُ بِالسُّوءِ غَرَّتْهُمْ بِالْأَمَانِيِّ وَ فَسَحَتْ لَهُمْ بِالْمَعَاصِى وَ وَعَدَتْهُمُ الْإِظْهَارَ فَاقْتَحَمَتْ بِهِمُ النَّارَ .

و اميرالمومنين علي [عليه السلام] ، فرمود: _در جنگ نهروان هنگامى كه از كنار كشتگان خوارج مى گذشت فرمود واى به حال شما! آن كه شما را فريب داد به شما زيان رساند.
پرسيدند چه كسى آنان را فريفت، اى امير المؤمنين [عليه السلام]، در جواب فرمود: شيطان گمراه كننده، و نفسى كه به بدى فرمان مى دهد ، آنان را به آرزوها مغرور ساخت ، و راه گناه را بر ايشان آماده كرد، و به آنان وعدة پيروزى داد ، و سر انجام به آتش جهنم گرفتارشان كرد.

►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄

حكمت 324
خدا ترس در خلوتگاهها _اخلاقى، اعتقادى، تربيتى

وَ قَالَ [عليه السلام] اتَّقُوا مَعَاصِيَ اللَّهِ فِى الْخَلَوَاتِ فَإِنَّ الشَّاهِدَ هُوَ الْحَاكِمُ .

و اميرالمومنين علي [عليه السلام] ، فرمود: از نافرمانى خدا در خلوت ها بپرهيزيد، زيرا همان كه گواه است، داورى مى كند.

►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄

حكمت 325
اندوه عزاى محمد بن ابى بكر _سياسى

وَ قَالَ [عليه السلام] لَمَّا بَلَغَهُ قَتْلُ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِى بَكْرٍ .

إِنَّ حُزْنَنَا عَلَيْهِ عَلَى قَدْرِ سُرُورِهِمْ بِهِ إِلَّا أَنَّهُمْ نَقَصُوا بَغِيضاً وَ نَقَصْنَا حَبِيباً .

و اميرالمومنين علي [عليه السلام] ، فرمود: _آنگاه كه خبر كشته شدن محمد بن ابى بكر را به او دادند فرمود همانا اندوه ما بر شهادت او ، به اندازه شادى شاميان است، جز آن كه از آن يك دشمن ، و از ما يك دوست كم شد.

►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄

حكمت 326
مهلت پذيرش توبه _معنوى

وَ قَالَ [عليه السلام] الْعُمُرُ الَّذِى أَعْذَرَ اللَّهُ فِيهِ إِلَى ابْنِ آدَمَ سِتُّونَ سَنَةً .

و اميرالمومنين علي [عليه السلام] ، فرمود: عمرى كه خدا از فرزند آدم پوزش را مى پذيرد شصت سال است.

►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄

حكمت 327
پيروزيهاى دروغين _سياسى، اخلاقى

وَ قَالَ [عليه السلام] مَا ظَفِرَ مَنْ ظَفِرَ الْإِثْمُ بِهِ وَ الْغَالِبُ بِالشَّرِّ مَغْلُوبٌ .

و اميرالمومنين علي [عليه السلام] ، فرمود: پيروز نشد آن كس كه گناه بر او چيرگى يافت، و آن كس كه با بدى پيروز شد شكست خورده است.

►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄

حكمت 328
وظيفة سرمايه داران _اقتصادى،اجتماعى

وَ قَالَ [عليه السلام] إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ فَرَضَ فِى أَمْوَالِ الْأَغْنِيَاءِ أَقْوَاتَ الْفُقَرَاءِ فَمَا جَاعَ فَقِيرٌ إِلَّا بِمَا مُتِّعَ بِهِ غَنِيٌّ وَ اللَّهُ تَعَالَى سَائِلُهُمْ عَنْ ذَلِكَ .

و اميرالمومنين علي [عليه السلام] ، فرمود: همانا خداى سبحان روزى فقراء را در اموال سرمايه داران قرار داده است، پس فقيرى گرسنه نمى ماند جز به كاميابى توانگران ، و خداوند از آنان دربارة گرسنگى گرسنگان خواهد پرسيد.

►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄

حكمت 329
بى نيازى از عذر خواهى _اخلاقى، اجتماعى

وَ قَالَ [عليه السلام] الِاسْتِغْنَاءُ عَنِ الْعُذْرِ أَعَزُّ مِنَ الصِّدْقِ بِهِ .

و اميرالمومنين علي [عليه السلام] ، فرمود: بى نيازى از عذر خواهى، گرامى تر از عذر راستين است.

►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄►◄

حكمت 330
مسؤليت نعمت ها _اعتقادى

وَ قَالَ [عليه السلام] أَقَلُّ مَا يَلْزَمُكُمْ لِلَّهِ أَلَّا تَسْتَعِينُوا بِنِعَمِهِ عَلَى مَعَاصِيهِ .

و اميرالمومنين علي [عليه السلام] ، فرمود: حق خدا بر عهدة شما اينكه از نعمت هاى الهى د رگناهان يارى نگيريد.